Nooit gedacht dat de komst, op een blauwe maandag, van een reporter van de Spaanse krant El Mundo mijn leven wekenlang op zijn kop zou zetten. De man, een ernstige spring-in-'t-veld met een intelligent brilletje en een Catalaans accent, belde mij in verband met een artikelenreeks die ik anderhalf jaar geleden voor Het Laatste Nieuws heb geschreven : de zoektocht naar verwanten van Adolf Hitler op Long Island en in het Oostenrijkse Walviertel, samen met amateur-historicus Marc Vermeeren.
Of ik over die kwestie eens met hem wou praten, vroeg de journalist. Na enige aarzeling toegezegd, het is tenslotte fijn eens belangstelling te krijgen van over de grenzen. Ik was verbaasd toen het stuk, in een wervend jasje gestoken, liefst drie bladzijden kreeg in de zondageditie van Spanjes tweede grootste krant. De naam die mij daarin opgeplakt werd, beviel mij wel : cazahitler, ofte hitlerjager. Er zijn minder spannende epitheta te bedenken.
Nog meer verbazing de daaropvolgende dagen, toen het nieuws - in een verkorte en verhakkelde versie - de wereld rondraasde op een manier die de verbeelding tartte. Thuthar lakahwmtu Jean-Paul Mulders leh historian Marc Vermeeren chuan Adolf Hitler-a DNA an haihawng a, Austria thingtlang khaw pakhata sikret bunga... Het is raar, jezelf tegen te komen in teksten die klinken als oosterse gezangen. Er verschenen artikelen over ons onderzoek in - ik doe een oppervlakkige greep uit het aanbod - USA Today, Bild, Bucharest Herald, Croatian Times, het Turkse Hürriyet en China Daily. Ik zou the Hindu Business Line en de Kashmir Times bijna vergeten. Aanvragen voor radio-interviews uit Nieuw-Zeeland en Australië volgden, alsook belangstelling voor een televisiedocumentaire van twee grote Britse productiehuizen en een uit Hollywood. Dat is nogal wat, voor een jongen die is opgegroeid in Gullegem.
Hoewel ik vijftien jaar in het vak zit, leerde ik ook nog iets bij over de pers. Dat onze Vlaamse media in het buitenland niet meespelen. De publicatie van de vierdelige reeks in Het Laatste Nieuws, en een interview in Phara, zijn destijds quasi-onopgemerkt voorbijgegaan. Eén artikel in het Spaans volstond echter om de knuppel in het wereldwijde hoenderhok te gooien.
Tweede, belangrijker vaststelling : het is droevig gesteld met de nieuwsgaring in deze elektronische tijden. Iedereen schrijft klakkeloos van elkaar over, de grootste en bekendste media op kop. Het is eigenaardig jezelf in Daily Mail te zien staan, maar nog eigenaardiger is het jezelf in Daily Mail te zien staan zonder ooit met een journalist van Daily Mail te hebben gesproken. Checken en dubbelchecken ? Vergeet het. Afschrijven is het journalistieke credo.
Ons onderzoek van destijds was interessant, welzeker. We vónden niet alleen onbekende verwanten van Hitler, we slaagden er ook in zijn vermeende zoon te ontmaskeren en we konden aantonen dat de psychopaat uit Braunau geen joods bloed in de aderen had - daarmee een hardnekkige mythe en een paar honderdduizend websites naar de prullenmand verwijzend. We gebruikten daarvoor vrij spectaculaire methoden, zoals de analyse van DNA op servetten en sigarettenpeuken.
Maar dat we Hitlers volledige DNA hebben ontcijferd ? Dat hebben we nooit beweerd. Toch zag ik het in tientallen kranten wereldwijd verschijnen. Een en ander sprak duidelijk tot de verbeelding. Sommigen dachten al aan klonen, zoals in The boys from Brazil. Een en ander begon stilaan verdacht veel op de plot van een vergezochte thriller te lijken. Het onvermijdelijke gebeurde natuurlijk ook : ik ontving een mail van een vrouw uit Massachusetts die vond dat we dringend moesten praten, omdat zij de reïncarnatie van Adolf was.
Het kan wel weer even, met die onderzoeksjournalistiek. Gelukkig kreeg ik ook telefoon van een oudere dame uit Vinderhoute, die in een van mijn stukjes had gelezen dat ik plezier beleef aan het poetsen van zilver. Ze bezat een antiek koffieservies, en wou dat erfstuk graag cadeau doen aan iemand die er zorg voor zou dragen.
Of ik over die kwestie eens met hem wou praten, vroeg de journalist. Na enige aarzeling toegezegd, het is tenslotte fijn eens belangstelling te krijgen van over de grenzen. Ik was verbaasd toen het stuk, in een wervend jasje gestoken, liefst drie bladzijden kreeg in de zondageditie van Spanjes tweede grootste krant. De naam die mij daarin opgeplakt werd, beviel mij wel : cazahitler, ofte hitlerjager. Er zijn minder spannende epitheta te bedenken.
Nog meer verbazing de daaropvolgende dagen, toen het nieuws - in een verkorte en verhakkelde versie - de wereld rondraasde op een manier die de verbeelding tartte. Thuthar lakahwmtu Jean-Paul Mulders leh historian Marc Vermeeren chuan Adolf Hitler-a DNA an haihawng a, Austria thingtlang khaw pakhata sikret bunga... Het is raar, jezelf tegen te komen in teksten die klinken als oosterse gezangen. Er verschenen artikelen over ons onderzoek in - ik doe een oppervlakkige greep uit het aanbod - USA Today, Bild, Bucharest Herald, Croatian Times, het Turkse Hürriyet en China Daily. Ik zou the Hindu Business Line en de Kashmir Times bijna vergeten. Aanvragen voor radio-interviews uit Nieuw-Zeeland en Australië volgden, alsook belangstelling voor een televisiedocumentaire van twee grote Britse productiehuizen en een uit Hollywood. Dat is nogal wat, voor een jongen die is opgegroeid in Gullegem.
Hoewel ik vijftien jaar in het vak zit, leerde ik ook nog iets bij over de pers. Dat onze Vlaamse media in het buitenland niet meespelen. De publicatie van de vierdelige reeks in Het Laatste Nieuws, en een interview in Phara, zijn destijds quasi-onopgemerkt voorbijgegaan. Eén artikel in het Spaans volstond echter om de knuppel in het wereldwijde hoenderhok te gooien.
Tweede, belangrijker vaststelling : het is droevig gesteld met de nieuwsgaring in deze elektronische tijden. Iedereen schrijft klakkeloos van elkaar over, de grootste en bekendste media op kop. Het is eigenaardig jezelf in Daily Mail te zien staan, maar nog eigenaardiger is het jezelf in Daily Mail te zien staan zonder ooit met een journalist van Daily Mail te hebben gesproken. Checken en dubbelchecken ? Vergeet het. Afschrijven is het journalistieke credo.
Ons onderzoek van destijds was interessant, welzeker. We vónden niet alleen onbekende verwanten van Hitler, we slaagden er ook in zijn vermeende zoon te ontmaskeren en we konden aantonen dat de psychopaat uit Braunau geen joods bloed in de aderen had - daarmee een hardnekkige mythe en een paar honderdduizend websites naar de prullenmand verwijzend. We gebruikten daarvoor vrij spectaculaire methoden, zoals de analyse van DNA op servetten en sigarettenpeuken.
Maar dat we Hitlers volledige DNA hebben ontcijferd ? Dat hebben we nooit beweerd. Toch zag ik het in tientallen kranten wereldwijd verschijnen. Een en ander sprak duidelijk tot de verbeelding. Sommigen dachten al aan klonen, zoals in The boys from Brazil. Een en ander begon stilaan verdacht veel op de plot van een vergezochte thriller te lijken. Het onvermijdelijke gebeurde natuurlijk ook : ik ontving een mail van een vrouw uit Massachusetts die vond dat we dringend moesten praten, omdat zij de reïncarnatie van Adolf was.
Het kan wel weer even, met die onderzoeksjournalistiek. Gelukkig kreeg ik ook telefoon van een oudere dame uit Vinderhoute, die in een van mijn stukjes had gelezen dat ik plezier beleef aan het poetsen van zilver. Ze bezat een antiek koffieservies, en wou dat erfstuk graag cadeau doen aan iemand die er zorg voor zou dragen.
Reacties : jp.mulders@skynet.be
Geen opmerkingen:
Een reactie posten