NIEUWS     VERKEER      CULTUUR      WEER     SPORT     CONTACT         

zaterdag 20 december 2008

MET OF ZONDER LETERME? - CARL DEVOS


Er is zoveel te vertellen. Maar het voornaamste is wat er nu kan gebeuren. De koning houdt het ontslag in beraad om de kernspelers te consulteren. Als de koning na die raadplegingen hopelijk vandaag of morgen beslist om een (in)formateur, verkenner, onderhandelaar of bemiddelaar aan te stellen, staat de ervaren man voor een grote opdracht. Ondanks het feit dat alle huidige meerderheidspartijen het er over eens zijn dat er snel een nieuwe regering moet komen, dat verkiezingen vermeden moeten worden.

Verkiezingen zijn niet uit te sluiten, mocht blijken dat het zonder niet mogelijk is om een regering te vormen. Maar ze lossen niet veel op, nog in het minst door het probleem BHV. Als er begin februari verkiezingen komen zal het onmogelijk zijn om vóór de regionale verkiezingen van juni een regering te vormen. Geen enkele partij doet tijdens die federale regeringsvorming toegevingen waarvoor ze in juni de prijs moet betalen. Als we tot verkiezingen komen betekent dat een regering van lopende zaken tot diep in de zomer van volgend jaar. Want ook na de Vlaamse verkiezingen zal het nog een eind duren vooraleer er een Vlaamse en dus ook federale regering gevormd kan worden. Als er federale verkiezingen komen pakweg begin februari, dan duurt het tot de herfst van volgend jaar voor er een volwaardige federale regering is.

Wat dan zonder verkiezingen? Mooi zou een nieuwe, tijdelijke overgangsregering zijn tot juni 2009. Een sociaal-economisch noodkabinet, met een beperkte levensduurte en opdracht. Bij voorkeur een klassieke tripartite, die aan de ontgoochelde bevolking kan laten zien dat goed bestuur wel mogelijk is, dat de politiek er wel in slaagt om problemen op te lossen. Maar de vorming van zo’n crisiskabinet is niet evident. De SP.A heeft er alvast weinig zin in, alhoewel er voor die partij een unieke kans in zit om haar relevantie te bewijzen. Zo’n tijdelijke noodregering is de best mogelijke optie. Maar niet de meest eenvoudige.

De meeste eenvoudige uitweg is een nieuwe regering maken vanuit de bestaande. Probleem daarbij is dat de indruk moet gewekt worden dat het niet zomaar om een remake van Leterme I gaat. Waarom was het ontslag en al dat gedoe anders nodig? Het vervangen van enkele ministers kan alvast het beeld oproepen dat de regering vernieuwd is. Maar enkele ‘poppetjes’ vervangen is verre van eenvoudig. Wie moet weg? En wie moet in de plaats komen?

Open VLD wil verder met een nieuwe premier. Als CD&V vasthoudt aan Leterme is er dus een groot probleem. Bij CD&V kunnen ze het lot van Leterme aan dat van Dewael koppelen: als de ontslagnemend premier niet mag terugkeren, dan moet ook Dewael uit de regering weg blijven. Bovendien wordt ook Reynders in de Fortis-zaak genoemd. Als Leterme moet verdwijnen, dan ook Dewael en Reynders. Kortom, als CD&V erop staat dat Leterme aan boord blijft, is er een groot probleem, want ze kan zijn lot koppelen aan dat van Dewael en Reynders. De PS zal alvast proberen te vermijden dat Reynders het premierschap opneemt. Dan nog liever Leterme dan Reynders.

En daarmee zitten we weer helemaal in de discussie die tijdens de zomer van 2007 werd gevoerd: met of zonder Leterme? Alle spelletjes die toen werden gespeeld zijn er vandaag nog steeds. Ze zorgden ervoor dat de formatie naar Leterme I lang duurde en moeilijk verliep. Vandaag is die tijd er niet. Er moet een begroting 2009 komen, de afspraken van het sociaal overleg moeten worden uitgevoerd, de banken moeten gered worden … Tijd is er dus niet.

Als CD&V bereid is om zonder Leterme de leiding te nemen van de nieuwe regering, stelt zich de vraag wie het dan wel kan en wil. Maar minstens even belangrijk is: voor hoe lang? Zal CD&V aanvaarden dat de nieuwe regering een overgangskabinet is tot juni 2009? Of staat ze erop dat de volgende regering verder gaat tot 2011? Die keuze is belangrijk voor de vraag wie die volgende regering moet en kan leiden.

De partij likt haar wonden en heeft daarvoor tijd nodig. Ook om het probleem Leterme op te lossen. Het is begrijpelijk dat ze bij CD&V liever niet snel over postjes beginnen te praten. Maar als ze een snelle oplossing willen vinden, is er helaas geen andere keuze. CD&V is de leidende Vlaamse partij, ze is straks weer aan zet. Als Leterme enkele maanden naar Ieper verdwijnt, zou hij in juni misschien weer langs de grote poort kunnen terugkeren.

Deze crisis bulkt van de mogelijkheden en opportuniteiten. Deze crisis draagt in zich de kans op het herstel van de politiek en het vertrouwen. Maar bevat helaas ook de verleiding om te vervallen in de spuuglelijke spelletjes van het voorbije jaar. De politici hebben hun lot en geloofwaardigheid meer dan ooit in eigen handen.

Carl Devos

Naar mijn bescheiden mening wordt Herman Van Rompuy de nieuwe premier.

Geen opmerkingen: