DE VERGEETPUTTEN VAN GOD - DE MORGEN

'Door het afleggen van de geloften van kuisheid, armoede en gehoorzaamheid behoren religieuzen en priesters tot een superieure kaste, bijgevolg kunnen zij niet verplicht worden om schadevergoedingen te betalen.' Het aangerichte leed mocht nog zo groot zijn en de bewijzen nog zo manifest: dit was het antwoord dat de leden van de interdiocesane commissie tegen seksueel misbruik kregen van de Belgische bisschoppen. De Morgen kon de hand leggen op interne documenten van de vorig jaar ten grave gedragen commissie. En dat is soms huiveren.

'Geachte mevrouw,

Onze dank voor de snelle reactie op ons schrijven. Wij ontvingen uw antwoord en maakten dit over aan betreffende patiënte. Zij besprak deze zaak met haar twee volwassen kinderen. De zoon werkt binnen de katholieke zuil, de dochter studeert godsdienstwetenschappen. Hun moeder besloot voorlopig haar klacht in te trekken. Enerzijds omdat ze de reactie hierop van de betreffende deken vreest naar zichzelf, zij voelt zich psychisch nog niet sterk genoeg om dit te trotseren. Anderzijds omdat ze bang is de toekomstmogelijkheden van haar kinderen te schaden. Nogmaals dank voor de bereidwilligheid tot samenwerking.'

En dat was het. We schreven 6 april 2000.

Een dame had gehoord over het pas opgerichte 'meldpunt voor seksuele misbruiken binnen het kader van pastorale relaties'. Ze had besloten dat ze haar verhaal kenbaar wou maken. Maar na een paar goede gesprekken her en der leek dat misschien toch niet zo verstandig. En hier bleef het bij. Dossier gesloten. De zaak van de ingetrokken klacht is één van de 33 dossiers die het meldpunt tussen 2000 en 2009 behandelde. Of niet.

DADER SCHAADT, DADER BETAALT?

De interdiocesane Commissie tegen Seksueel Misbruik in de Parochiale Sfeer werd op 25 januari 2000 boven de doopvont gehouden in de nasleep van de zaak-Dutroux. 'Omdat bij hulpzoekenden immers de nood en het verlangen bestaat dat binnenkerkelijk een en ander bespreekbaar wordt gemaakt en dat maatregelen worden getroffen', staat in een document ter voorbereiding van het meldpunt te lezen. 'Om op de vraag naar gerechtigheid te kunnen beantwoorden wordt de commissie opgericht. Om te kunnen tegemoetkomen aan de rechtmatige verwachtingen van de slachtoffers.'

Uit de notulen van de oprichtingsvergadering is op te maken hoe de Belgische kerk zelf tegen pedofiele geestelijken aankijkt: 'Ook kerkelijk geëngageerde personen kennen hun menselijke zwakheid en zondigheid. Dit belet niet dat deze feiten een zware schaduw werpen over de verkondiging van de evangelische boodschap.' Het klinkt een beetje alsof de zorg voor de kerkelijke merknaam de voornaamste bekommernis was die aanleiding gaf tot het oprichten van de commissie.

Tot een half jaar geleden stond oud-magistrate Godelieve Halsberghe (80) aan het hoofd van het meldpunt. Ze begon gedreven aan haar opdracht, op zoek naar gerechtigheid, maar kreeg al snel af te rekenen met tegenkanting van de kerk zelf. Met een kwarteeuw ervaring aan de Brusselse rechtbank van eerste aanleg was Halsberghe vertrouwd met jurisdictie. Dader schaadt slachtoffer, dader betaalt vergoeding. Dat simpele credo wou ze ook implementeren in haar taak als voorzitster. De commissie stelde de geestelijken aansprakelijk voor het seksueel misbruik en eiste een schadeloosstelling, tot ergernis van de kerk zelf. "Die wil enkel sorry zeggen, en de zaak vergeten", zegt ze. "Maar zoiets werkt niet in een rechtsstaat. Er moeten vergoedingen komen voor de slachtoffers. Tientallen brieven heb ik geschreven naar de kerkelijke instanties, naar de bisschop van Limburg, naar toenmalig aartsbisschop Godfried Danneels. Telkens zonder resultaat. Ze bleven zich maar verschuilen achter het feit dat vele zaken al verjaard zijn, wat ook klopt op het strafrechtelijke vlak, maar volgens hun canoniek wetboek (artikel 1492) kan de schade aan de mens nooit verjaren. Frustrerend."

Een half jaar geleden hield Halsberghe de eer aan zichzelf. Ook andere commissieleden stapten op, waarna met de bekende kinderpsychiater Peter Adriaenssens de commissie met een nieuw élan een doorstart maakte. Hans Geybels, de jarenlange woordvoerder van Danneels, stak zijn ongenoegen over de werkwijze van Halsberghe recent niet onder stoelen of banken: "Ze spreekt als advocaat én als rechter. Ze hield zich niet aan de statuten. Het ontslag van de overige commissieleden is er gekomen door haar aanpak."

Was Godelieve Halsberghe te voortvarend, of was de Kerk nog niet klaar om de waarheid onder ogen te zien? De Morgen kon een blik werpen op enkele van de dossiers waar de commissie zich mee bezighield. (Douglas De Coninck en Matthias Declercq)

"ROGER" - JAN BECAUS

Misschien belandt hij ooit wel in een echte cel, bisschop Roger, want het Brugse parket heeft na zijn schriftelijke bekentenis een onderzoek geopend en is van plan dader en slachtoffer te ondervragen. In afwachting dat de speurders zich aanmelden aan de kloosterpoort, kan Roger in de eenzaamheid van zijn cel zijn geweten onderzoeken, als dat tenminste na decennia van zelfbedrog niet totaal verwrongen is.

Uitgerekend in West-Vlaanderen

Zou de man zich ten volle realiseren wat hij heeft aangericht ? Zou vader abt van Sint-Sixtus hem de kranten van de voorbije dagen hebben toegeschoven en zou hij die ook gelezen hebben ? Of heeft zijn omgeving hem afgeraden dat te doen, op gevaar af dat Roger zichzelf wat aandoet ? Zou die zeer onchristelijke gedachte al bij hem zijn opgekomen ? En heeft hij dan ook, zoals zoveel ontredderden, het nummer van Tele-Onthaal gedraaid, waar ze tegenwoordig vrijwilligers te kort komen om al de bellers te woord te staan ?

Ik heb de voorbije dagen erg te doen gehad met al die brave en meestal hoogbejaarde Vlaamse katholieken, die totaal kapot van afschuw en schaamte geen blijf weten met hun verslagenheid. Die goedlachse, joviale bisschop die voor iedereen een vriendelijk woord had, dat archetype van de “évêque-vicaire” , blijkt een viezerik te zijn die aan jongetjes zit, een geile kinderlokker, een “nieweird”. Je mag er niet aan denken waar hij met zijn gezalfde handen heeft aangezeten !

Uitgerekend in het nog altijd overwegend katholieke West-Vlaanderen, waar de pastoor vòòr de doktoor komt, waar de seminaristen nog geteld kunnen worden, waar de missionarissen een eeuw lang als rijpe vruchten van de boom vielen, uitgerekend daar, in Gods bloeiende wijngaard, is de plaag uitgebroken. De gevolgen zijn niet te overzien en ook na jaren van moeizaam puin ruimen zullen er altijd littekens blijven.

Niet te meten

De wandaden van de bisschop hebben als een niets ontziende vloedgolf het vertrouwen van de gelovigen weggespoeld. Nu is vertrouwen van nature onstoffelijk en moeilijk meetbaar. Partijen kunnen zich onderwerpen aan het oordeel van de kiezer, die na enkele keren ook wel weet dat hij belazerd wordt. Een kerk kan alleen de doopsels tellen, de vormsels en de huwelijken voor het altaar, en de kerkelijke begrafenissen. En een keer per jaar de koppen in de zondagsmis.

Maar wat er in de koppen omgaat, dat is niet te meten. Het is te verwachten dat nog meer mensen zich vol walging zullen afkeren van het instituut dat dergelijke schandalen jarenlang heeft toegedekt. In alle bisdommen is er een plotse opstoot van aanvragen om zich te laten ontdopen. Het zijn geen massa’s en het haalt ook niet veel uit, want sacramenten zijn onuitwisbaar, maar het is de aanvragers meer om het statement te doen : met die vieze bende wil ik niets meer van doen hebben !

Anderen zullen zich keren tegen de boze buitenwereld, met de media op kop, die de kerk de genadeslag wil geven. De wellustigheid waarmee sommige media zich wentelen in dit verhaal, doet vermoeden dat er rekeningen worden vereffend. Nog anderen, een minderheid vrees ik, zullen nuchter besluiten dat priesters, bisschoppen en pausen ook maar stakkerds zijn die in het duister tasten. Ondanks al hun godgeleerdheid en “hoogweerdigheid” en verheven morele principes, blijven het stervelingen die per definitie zeer vatbaar zijn voor dwalingen. Zij zullen wat hun nog rest aan geloof een plaatsje geven buiten de ruïne van het kerkgebouw en overgaan tot de orde van de dag.

Veel werk

Voor de Vlaamse kerkleiders en hun Romeinse opdrachtgevers is er in elk geval veel werk aan de winkel en het valt nog te bezien of de schaarse kaderleden dat wel kunnen en willen aanpakken. Het “Contactpunt voor seksueel misbruik binnen pastorale relaties” heeft onder de leiding van Peter Adriaenssens een tweede leven gevonden.

Er wacht hem veel werk en de slachtoffers kunnen alleen maar hopen dat de commissie vaart steekt achter haar onderzoeken. Nu nog het antwoordapparaat buitengooien en vrijwilligers vinden die de telefoon de klok rond willen beantwoorden. De schaarse mannen die zich aanbieden voor een priesteropleiding zullen gescreend worden tot in het merg.

Gevreesd mag worden dat alleen eunuchen en mystici nog een kans maken op wijding. Er zullen nieuwe omgangsregels het licht zien, waardoor de afstand tussen pastores en kinderen gevoelig zal vergroten en de relaties noodgedwongen zullen verkillen. En ten slotte doen alle voorgangers er goed aan de komende jaren af te zien van elke belerende retoriek. Alleen nederigheid en liefdevolle aandacht zijn op hun plaats.

In de verste verte heeft Roger nooit kunnen vermoeden dat zijn vunzige praktijken zijn geliefde kerk in levensgevaar zouden brengen. De (nog) niet veroordeelde crimineel heeft tot het einde van zijn dagen stof tot nadenken.

Jan Becaus - VRT nieuwsredactie, auteur van het boek ‘In gesprek met kardinaal Danneels’

DE BLAUWDRUKKEN VAN DE ALMACHTIGE - JEAN-PAUL MULDERS

Ik was onderweg naar de stad K., om de nieuwe consumptietempel te bezoeken die daar met de nodige bombarie was geopend. Ook de paasfoor bleek er echter neergestreken, waardoor de straten gehuld waren in vettige dampen, met op de achtergrond gegil van mensen die door de lucht suisden aan lange mechanische armen. Zelf krijgt men mij met geen stokken in die tuigen, ik ga op geen attractie die wilder is dan de eendjesviskraam.

Uit de fight-or-flight-or-freeze-reactie die zich in dergelijke gevallen opdringt, koos ik voor de laatste optie. Ik vatte post op een caféterras en hield mij roerloos als een stokstaartje, onder het mom daar een pannenkoek te willen verorberen met poedersuiker. Ik deed een van de dingen die ik het liefste doe, namelijk luisteren.

Het ging moeilijk, door het kabaal en de ketelmuziek. De vrouw drie tafels verderop sprak tegen haar grijzende tafelgenoten over iemand die "wreed was verskoten". De rest kon ik niet goed verstaan, uit het geroezemoes vielen enkel de woorden "versteende spatader" op te vissen en ook nog "niet kwaadaardig". Vanaf zekere leeftijd nemen ziektes en aandoeningen het met de vingers in de neus van andere gespreksonderwerpen over, met uitzondering misschien van de centen. De liefde, helaas, is tegen die tijd al te vaak uit het wereldbeeld verdrongen. Misschien is dát wel de wezenlijke scheidingslijn tussen de mensen, veel meer dan huidskleur of leeftijd : of zij nog met hart en ziel in de liefde geloven. De liefde als sterk merk - om het eens in marketeersjargon te zeggen.

Op het terras zaten mensen van diverse pluimage, waarvan de gelaatsuitdrukking verwonderd, verbitterd, geamuseerd of gelaten was. Mensen van wie de mond in de modus tekortgedaan was bevroren. Mensen die zich soigneerden, mensen die dat ergens onderweg hadden opgegeven. Gelukkig zaten er ook twee senioren met hun kleinkind, altijd fijn om naar te kijken. Soms lijkt het alsof je kinderen eerst zelf kinderen moeten krijgen om je het wonder van kinderen krijgen te laten inzien. Voorzichtig plooide oma de hoekjes van een doosje chocomelk op, zodat de kleine meid dat gemakkelijk kon vastpakken om zonder morsen aan het rietje te zuigen. Zo zaten ze daar, glunderend. Een eilandje van zorgzaamheid in een vermassacreerde wereld.

Toen van op de Stratosphere Swing Tower al voor de vierde keer - teut-teut-tut-tut-tut-teueut-teut - de bombastische tonen van Star Wars weerklonken, had ik stilaan genoeg van het geschetter en het bevolkingsoverschot. Van een zekere schaarste aan mensen word ik een steeds grotere liefhebber, het is niet te geloven hoe veelbelovender alles eruitziet zonder overtolligheid aan neusvleugels en piercings. Om van sneakers te zwijgen, daar ben ik ook al geen aanhanger van, zoals trouwens ook niet van broeken die als je ze koopt al aan flarden hangen. Dan kan ik hevig naar manchetknopen verlangen.

Er loeide een ambulance. Voor het zebrapad stopte een camionette van een firma uit de Kevijnstraat in Bavikhove. Om ons heen waren geen diepe gedachten, wel talloos veel paardenkrachten. Twee vrouwen met zakken van de C&A vroegen of ze mijn spijskaart mochten gebruiken. De kelnerin ruimde af, te kordaat, met gekletter van vorken en messen en stoelpoten die ostentatief over vloertegels schraapten ; het is hun manier om zich te wreken als de zon schijnt en zij moeten werken. Ik ontvluchtte het terras en stapte in de richting van het Appeltje, wat ik altijd een grappige naam heb gevonden, waarom het appeltje en niet het peertje of de abrikoos ? Vol geheimen zit de wereld, hoe meer wij er ontraadselen, hoe sneller er nieuwe verschijnen en zo altijd voort. Moeilijk leesbaar zijn de blauwdrukken van de almachtige, waarin bijvoorbeeld ook het koppel figureert dat mij nu voorbijsuisde, met stekelige fietshelmen en felgekleurde wielerkleding, waardoor zij een beetje op giftige insecten geleken. Op zijn ene bil : Europabank, op haar andere : Café Het Leeuwke. Ik droomde van onschuld, van onbezoedeldheid. Ik dacht aan een stam in de Andes, nog vóór de komst van Pepsi Cola.

O Maria zonder vlek ontvangen bescherm uw hospitaal. Voor ik de trein naar huis terug nam, maakte ik nog een ommetje naar het ziekenhuis waar ik ben geboren. Op de binnenkoer ervan, geplaveid met eeuwenoude kasseien, was het stil en ledig en de lucht was er blauw. Ik kom daar graag, om de een of andere onnaspeurlijke reden - misschien omdat ik denk dat daar ergens een deur op een kier is blijven staan waardoor ik, in geval van nood, ook onopgemerkt weer kan verdwijnen.

jp.mulders@skynet.be

VANGHELUWE BLIJFT 'BISSCHOP' EN KRIJGT PENSIOEN VAN STAAT - DE MORGEN

Ondanks zijn ontslag van vorige week blijft pedofiliepriester Roger Vangheluwe zijn titel van bisschop behouden. Net als 'priester' en 'diaken' is er een aparte wijding voor bisschoppen, die zelfs na een zaak als deze niet automatisch verdwijnt. Vangheluwe krijgt een pensioen van de staat en verblijft in de abdij van Westvleteren. Dat schrijven de Coreliokranten.

Sinds Vangheluwe vrijdag ontslag nam als bisschop van Brugge, verblijft hij in de Sint-Sixtusabdij van Westvleteren. "Hij neemt deel aan de gemeenschappelijke activiteiten, maar de monseigneur bepaalt in alle vrijheid in welke mate hij dat doet. Wij bieden deze gastvrijheid aan zo lang hij en het bisdom die van ons vragen", zegt de abdij van Westvleteren.

Verjaard

Ook financieel is er voor Vangheluwe naar verluidt geen probleem: de Belgische grondwet bepaalt dat de staat het loon van alle geestelijken betaalt. "Dat geldt ook voor de pensioenen", zegt professor kerkelijk recht Rik Torfs. "Omdat monseigneur Vangheluwe de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt, krijgt hij dat ook." Moeten we voortaan ex-bisschop zeggen? "Nee, net als priester en diaken is bisschop een speciale wijding", legt Torfs uit. "Ook na je pensioen of als je ontslag neemt, blijf je die titel dragen. Omdat de zaak-Vangheluwe zowel juridisch als kerkjuridisch verjaard is, is er geen wettelijke basis meer om hem die titel te ontnemen. Kerkjuridisch is het misdrijf verjaard zodra het slachtoffer tien jaar meerderjarig is." (belga/kh) (bron: De Morgen)

RAMSES SHAFFY , LIESBETH LIST - LAAT ME / VIVRE

Video door Edo Schoonbeek

HIJ KOMT, HIJ KOMT: ALBERT HEIJN - BARBARA ROTTIERS

Albert Heijn komt naar ons land. Zo werd deze week officieel bekend gemaakt. Albert Heijn gaat uitzoeken hoe ze hun supermarktketen ook bij ons toekomst kunnen bieden. Dus wellicht doen we binnen afzienbare tijd boodschappen in een filiaal van Albert Heijn om de hoek. En kunnen ook wij ons te goed doen aan krentenbrood, muntendrop en hopjesvla. Dat is tenminste de bedoeling. Goed nieuws voor onze portemonnee ook want Albert Heijn, de topper onder de Nederlandse supermarktketens, is van plan om de concurrentie met Colruyt en Delhaize wat de prijzen betreft voluit aan te gaan.

Meer Hollands de Hollands dan Albert Heijn kan je niet wezen. Wat wordt een mens blij van hun assortiment van vla, drop en kwark! Nou jeetje jezusmina, ik toch in ieder geval! En wat mesjogge maar weer dat we dat dan binnenkort ook allemaal zelf weer in onze boodschappenkar kunnen laden.

En toch weet ik niet of ik wel zo blij ben met de komst van Albert Heijn…

Een beetje vakantie

Want tot nu toe was naar Albert Heijn gaan toch nog altijd een beetje vakantie. OKé, de grens die je ervoor moet oversteken is al lang geen echte grens meer maar het had iets exotisch, naar het buitenland moeten voor die producten die nèt dat tikje anders zijn dan de onze.

Kijk, laat er vooral geen misverstand over bestaan, ik ben zot van al wat Nederlands is. Ben ik in Amsterdam aan de Waddenzee of op de Veluwe, ik voel me thuis. Hoor ik op reis Nederlanders praten, dan voel ik me daarmee meer verwant dan met de gemiddelde Vlaming die mijn pad kruist.
Zelfs een geliefde met Hollands bloed heeft een serieuze streep voor op onze eigen Vlaamse mannetjespopulatie. Al is het me onduidelijk waaraan dat precies ligt en ik wil me verder niet uitspreken over de algemene karakteristieken van de Nederlandse volksaard.

Kinderen voor kinderen

De wortels van de aantrekking tot al wat Hollands is moet ergens in mijn kindertijd liggen. Amehoela, sta me toe nog even het televisieprogramma aan te halen waarvan ik week wordt alleen al bij het noemen van de naam alleen, Kinderen voor Kinderen. En hoe ik luidkeels en met het nodige gevoel voor dramatiek meezong van ‘Een kind onder de evenaar wordt later vaak een bedelaaaaaaaaaaar…’. Ach, wat wilde ik toch ook graag bij dat koor van Kinderen voor Kinderen. Voor mij waren al die blonde mooie jongens en meisjes goden die hadden mogen toetreden tot een walhalla van Oilillykleren en zoete goedheid tot dewelke ikzelf nooit zou behoren.

Thuis keken we op televisie naar de 123-show met Rudy Carell, naar het circus van Bassie en Adriaan, staken onze duim op voor de film van Ome Willem en waren fan van Mien Dobbelsteen, de luidruchtige assistente van dokter Van der Ploeg.

Het mooiste kaftpapier

Om dan nog maar te zwijgen over de uitstapjes naar de Hema. In de tijd dat er nog geen Hema was in iedere Vlaamse stad wel te verstaan.
Zo ga ik er prat op dat ik op school het mooiste kaftpapier had van heel de klas. Want iedere zomer reden we op het einde van de vakantie t naar de Hema in Hulst of Breda om kaftpapier te kopen. Dat was nu eenmaal zoveel mooier dan wat er hier verkocht werd. Ook hun assortiment gummetjes en pennen had een esthetische waarde die hier nergens werd geëvenaard.

Maar nu is Hema overal en mocht ik nu nog een schoolkind te zijn, ik zou er al lang niet meer uitspringen wat kaftpapier betreft, want heel de klas zou kaftpapier van de Hema hebben.

De Hema die overal is en binnenkort dus ook Albert Heijn, het geeft me hetzelfde gevoel dan toen ik laatst op werkbezoek was in Beijing en daar over de lokale Meir liep en zowel een Zara als een H&M zag. Ik zuchtte diep en dacht, wat zonde maar weer, dat heel de wereld zo op elkaar begint te lijken. De idee alleen al dat je binnenkort wellicht ook in Kuala Lumpur of Rio naar de Ikea kan, (als dat nog niet zo is tenminste, heb hun lijst met filialen nog niet gecheckt), het zou niet mogen zijn. Of naar de Pizzahut in Bamako. Nou ja zeg, kom op.

Het spannende gevoel

En binnenkort is het dus niet meer uitkijken naar een uitstapje Amsterdam en dan op de terugweg nog een bezoek aan de Albert Heijn om pindakaas met nootjes of om vla en hagelslag. Want we zullen het hele assortiment gewoon een beetje verderop kunnen kopen.

De komst van Albert Heijn is zoals een lief dat er ineens is en waarop je niet meer hoeft te jagen. Het lief is nog wel even leuk en de pindakaas nog wel even lekker als voorheen maar de jacht en het spannende gevoel dat die met zich meebrengt onherroepelijk voorbij.

Ik behoed me nu al voor de dag dat we ook in Beijing naar de Albert Heijn zullen kunnen, dat zelfs de Chinezen zich gaan wagen aan zoete drop en poffertjes, dan pas zal het heel slecht gaan met de wereld.
Maar zover is het gelukkig nog niet.
Albert Heijn steekt tot dusver alleen even voorzichtig de grens met de buren over.
Geintje, Heijntje. (Barbara Rottiers)

DENKEN BEVRIJD(T)

Filosofie is niet voorbehouden voor heren aan stoffige bureaus. Het belangt iedereen aan. Daarom is er morgen in Leuven het Feest van de filosofie.

In Nederland is het al jarenlang traditie, daar staat de maand april elk jaar in het teken van de filosofie. Vanaf dit jaar doet ook Vlaanderen mee. De faculteit voor Wijsbegeerte van de KU Leuven organiseert zaterdag het "Feest van de filosofie". Een hele dag lang kan de bezoeker lezingen, debatten en workshops volgen die filosofische kanttekeningen maken bij 'vrijheid' in al haar facetten.

De filosofen van Leuven willen in eerste instantie aantonen dat filosofie niet is voorbehouden voor oude heren aan stoffige bureaus. Filosofie staat niet los van de maatschappij waarin we leven. Het belangt iedereen aan.

Zo staat er bijvoorbeeld een debat op het programma over 'vrijheid van meningsuiting en godsdienst'. Kunnen verschillende levensbeschouwingen en religies in onze multiculturele samenleving naast elkaar bestaan zonder elkaar in de haren te vliegen? De recente aanvaring tussen schrijver Benno Barnard en aanhangers van de islamitische Sharia4Belgium levert zeker stof tot discussie. Ook brandend actueel is de vraag of ons kapitalisme nog deugt. De Nederlandse denker Hans Achterhuis plaatst in zijn lezing vraagtekens bij de vrijheid van onze vrije markteconomie. Schrijver Geert Van Istendael buigt zich dan weer over de eigen soort en trekt zijn eigen gezonde verstand in twijfel met de lezing "Dichters, kunnen die eigenlijk wel denken?"

Een publiekstrekker wordt ongetwijfeld ook de workshop "John Stuart Mill en pornografie". Vertrekpunt is Mills bekende 'schadeprincipe': iedereen doet wat hij wil zolang hij de ander geen schade berokkent. Maar wat met porno? Is het louter een vrije keuze van het individu? Worden mensen gedwongen eraan mee te doen? Schaadt porno het beeld van de vrouw? Controversiële stellingen worden op het publiek afgevuurd en moeten het debat in alle hevigheid doen oplaaien.

Dat Nederlanders meningen verkondigen bij de vleet is algemeen geweten. Maar hoe zit het met de Vlaming die minder mondig heet te zijn? Universitair onderzoeker Bart Engelen die de workshop begeleidt:"Bij studenten heeft dit thema al aardige discussies opgeleverd. Dus dat zal morgen ook wel lukken. De vragen worden trouwens heel algemeen gesteld. Niemand moet zich 'outen' als fervent pornokijker." Als dat geen geruststelling is. (Bron: Cobra.be)

Wie er morgen wil bij zijn, schrijft zich best vandaag nog in.

Bekijk hier het volledige programma.

["Feest van de filosofie - Denken bevrijd(t)" - zaterdag 17 april. Op verschillende locaties in de Leuvense binnenstad]

DESERVE VICTORY - JEAN-PAUL MULDERS

Pen met zwarte inkt volgetrokken, zodat we kunnen schrijven donker als de diepste nacht, maar nee, van vreugde is ons hart vervuld en buiten is het lente, en tenminste naast ons bed zijn er voorlopig geen bommen die ontploffen, al vind ik springtuig wel een grappig woord.

Het is alsof ik heel lang onder water heb gezeten en nu weer aan de oppervlakte kom, naar adem happend en verbaasd, omdat ik was vergeten hoe zoet de lucht kan zijn. De meisjes dragen jurkjes en hebben vleugels aan hun enkels, van die engelachtige in de kleur van eierschalen en champagne. De zon schijnt nog maar pas en ik ben blij dat de IJstijd eindelijk voorbij is en dan zie ik in het straatbeeld weer van alles verschijnen waar ik niet van hou bij stijgende temperaturen, zoals shorts en sandalen en bleke tenen die op fritten gelijken, en zonnebrillen die binnenshuis worden gedragen, en de treurnis van achtergelaten hoorntjes met uitgelopen bollen pistache. Mensen die iets smerigs in hun kas gaan draaien, gekocht aan walmende kramen, en een gast die in Gent rondloopt met een T-shirt I love Paris. En natuurlijk ook de kranten, die stilaan dunner worden. En de politici en de rechters, die wel wat werk aan de winkel hebben maar toch al zitten uit te kijken naar een maand of twee vakantie.

Het zal nooit echt mijn lievelingsplaneet worden, deze, hoogstens een waaraan ik mij tijdelijk weet aan te passen, met wisselend succes. Misschien zou het een goed idee zijn lid te worden van een consumentenorganisatie die bij het Opperwezen haar beklag gaat doen over de gebrekkigheid van Zijn productielijnen, en de pertinente vraag opwerpt waarom er tegenover de schoonheid en het briljante in de wereld altijd weer bepotelende priesters moeten staan en Jean-Marie Dedeckers - en meisjes die bij het begin van de lente sterven aan leukemie, die ziekte waarvoor beter een minder frivole naam zou worden bedacht.

Je moet, als je ooit vijf minuten niets dringenders omhanden hebt, voor de aardigheid eens goed het gezicht van onze paus bekijken. Daar valt van alles van af te lezen, maar barmhartigheid is er niet bij. Sympathie daarentegen voel ik, ik kan het niet helpen, voor de fietser die de dienstwagen van Joëlle Milquet door een sansuniek zag razen en dat niet pikte, omdat hij vond dat ministers niet méér mogen dan andere mensen, en haaks op de weg ging staan met zijn fiets.

Fortis Bank ontsnapt nog jaren aan belasting, lees ik dieper in de ingewanden van de Grootste Krant van het Land (al wat daarin staat, is interessant). En dat de bestuurders van de moloch opslag eisen. De banken zijn gered, de mensen blijven achter met van alles waar geen geld meer voor is. Jongeren, die amper werk vinden, krijgen te horen dat ze langer zullen moeten werken. Maar de Vlaming ploetert voort, want zijn buikje is nog rond en zijn voeten warm en straks is daar weer het weekaa foetbal en in de Aldi staat een computer te koop met Quad-Core Power, 4 GB 1 DDR3 SDRAM en aansluiting voor externe SATA-apparaten, jummie, waarvoor je kunt aanschuiven in de vroegte en aanschuiven is wat wij willen, want iets waarvoor je niet hoeft aan te schuiven, dat kan onmogelijk goed zijn.

Van die dapper voortdoende Vlaming vertrouwt drieëntachtig procent inmiddels 'de' politici niet meer, wat niet tot revolutionaire erupties zal leiden, maar hooguit tot burgerlijke ongehoorzaamheid van de miezerige soort, zoals er plezier in scheppen de poep van je hond niet op te ruimen, een uitkering te trekken waar je geen recht op hebt of ermee dreigen de sleutelnummers van flitspalen publiek te maken. Zo gaat dat, in een land dat een broodje smos is van regelneverij en anarchie.

Gelukkig is er, te midden van dat alles, de geruststellendheid van oude bomen.

Gelukkig is er tajine van lam en pruimen, die urenlang staat te sudderen op een pruttelvuurtje in de keuken.

Gelukkig is er mijn dochter van drie, die kiezelsteentjes van de parking mee naar boven smokkelt en mij die laat zien, als waren het goudklompjes.

"Wat zegt die meneer ?", wil zij weten, over de affiche die aan de deur van het kleine toilet hangt en waarop Winston Churchill met zijn wijsvinger priemt naar wie daar zijn gevoeg durft doen. Hij draagt een vlinderdas en onder zijn kop - iets tussen een buldog en een baby - staan de woorden Deserve victory !

"Hij zegt", antwoord ik, "dat je moet proberen flink te zijn."

Dat is zij al, en dapper, maar dat woord begrijpt zij nog niet goed. Allicht verwart zij het met kapper, waardoor zij aan haar Pipi Langkous-staartjes voelt.

jp.mulders@skynet.be

KIM & QUIRIT

www.kimkrampen.be

www.quirit.com

B.B. KING - NIGHT LIFE

Zoals zijn naam al aangeeft, is B.B. King ontegenzeggelijk de koning van de blues. Van zijn neef, de blues-legende Bukka White, leerde hij gitaarspelen, in de kerk vormde hij zijn volle stem. De afkorting B.B. vindt zijn oorsprong in de tijd dat King voor het radiostation WDIA in Memphis werkte en zijn geuzenaam ‘Blues Boy King’ luidde. In de periode van 1951 tot 1985 komen er maar liefst 74 nummers van B.B. King in de Amerikaanse R & B hitlijsten terecht. Eind jaren tachtig krijgt ook een nieuwe generatie de kans hem te leren kennen als hij samen met U2 het nummer ‘When Loves Comes To Town’ maakt. (Sem Busser)

STRAAT THEATER - REMCO CAMPERT

In de zoele middagwind
zat ik op een bankje
op de Boulevard du Général Leclerc
naast een oude heer
die Indochina nog had meegemaakt
rozet in zijn knoopsgat
witte sjaal om zijn uitgedroogde hals
en een mormel van een hondje
aandachtig aan zijn voet
toen Sophie Marceau actrice
die ik kende uit de bladen
vergezeld van haar fotograaf
uit een limousine stapte
en bij het lichtjes vasthouden
van haar zonnehoed
haar roomblanke oksel toonde

het hondje kefte
en de oude heer en ik
we stonden als één man op
zongen een liedje
maakten kleine pasjes
draaiden met onze kont

maar zij zag ons niet.



uit: 'Nederlandse poëzie van de 19e t/m 21e eeuw...', 2004.

SPOREN VAN KRIEKENCONFITUUR - JEAN-PAUL MULDERS

Lengte = 6,1 cm. Breedte = 0,5 cm. Gaatje voor schroefje zit op 2,6 cm van het einde. Nooit gedacht dat ik nog eens dergelijk bericht zou sturen naar een wildvreemde. Ik ben op zoek naar een onderdeel voor mijn stoomlocomotief uit de jaren 1970 van het bekende merk Märklin, die onlangs weer opdook op zolder. Ik heb het altijd een sullige hobby gevonden, schaalmodellen van treinen, zoiets als sigarenbandjes verzamelen, maar nu lijkt het mij toch de moeite dit stukje verleden te restaureren. Geen inspanning mogen wij onverlet laten om de jaren die verdampt zijn weer tot leven te wekken, om de wereld die voorbij is met haken en ogen te proberen bijeen te houden. Een wereld die weliswaar niet altijd maar toch vaak zachter en mooier, ridderlijker en eleganter, minder brutaal en lawaaierig was dan wat wij heden om ons heen zien. *

Het reserveonderdeeltje arriveert met de post, ik heb daartoe twee euro op de rekening van de wildvreemde moeten storten. Ik kan niet wachten om het vast te schroeven, knijp wat kruipolie tussen de tandwieltjes die nog zo heerlijk mechanisch zijn, vrij van elektronische gedachten. Voorzichtig zet ik het locje, zoals ik het liefdevol ben gaan noemen, op de rails. Even later dendert het over de spoorbaan als vanouds, frivool de rode kipwagen voorttrekkend, de wagon met de wijnvaten BORDEAUX en de grijze gastank waarop in blauwe letters ARAL staat. Zelfs de slagboompjes van de spoorwegovergang dansen weer koket op en neer, als weleer, als weleer.

Ook mijn dochter (3) vindt het geweldig, dit stuk speelgoed waarvoor zij strikt genomen nog te jong is maar waarvan zij de gietijzeren transformator 's ochtends, in de vroegte, toch al bedient met de nauwkeurigheid die vereist is om het treinstel precies voor mij tot stilstand te laten komen, zodat ik grijpkraan kan spelen en knikkers inlaad, en ook de zwarte Volkswagen Kever die meerijdt op de trein. Iets wat ik altijd eigenaardig heb gevonden, dingen die zelf kunnen rijden maar worden meegevoerd door iets anders, zoals een auto die je wel eens kunt zien staan op een boot, zo'n binnenschip dat log en lijzig op de ringvaart ligt.

Wij moeten echter ophouden met spelen, het is hoog tijd om te vertrekken naar haar schooltje. "Kijk daar, nog ne papa", merkt ze onderweg op over een snaak met een vetkuif en een Ray Ban-bril, die inderdaad ook met een kind onderweg is. Ne papa, herhaal ik binnensmonds. Daarnet nog was ik een kind dat reisde naar de planeet Karotustik, een tiener die luchtgitaar speelde op Highway to Hell, en nu word ik met een besmettelijk pars pro toto herleid tot dat tamme wezen dat ne papa wordt genoemd. "Ik ben ook wel een roofridder hè", zou ik haar willen zeggen. "Een drakentemmer en een tovenaar. Een cowboy, een ontdekkingsreiziger en een rabauw." Maar ik zwijg, natuurlijk, al is het maar omdat rabauw haar hoogstens zal doen denken aan worteltjes, aan rauw.

"Papa's zijn óók jongens, hè", stelt ze vast, met dat klaterheldere stemmetje van haar, alsof ze mijn gedachten heeft geraden en wat balsem wil aanbrengen. "En mama's zijn ook meisjes." Soms straalt zij zoveel goede wil uit dat ik daar bang van word, want wat te engelachtig is, verkeert in gevaar. Ik ben dan bijna blij dat zij ook haar kuren kent, en dreint als zij haar zin niet krijgt, en zich zelfs al eens haren uit het hoofd heeft getrokken om dan verbaasd te staan kijken naar de pluk in haar hand.

Bij de schoolpoort zie ik dat haar gezicht nog sporen vertoont van kriekenconfituur. Aan mijn zakdoek doe ik wat spuug, dat merkwaardige vocht dat wij een leven lang meedragen in onze mond zonder ons daar erg over te verwonderen. Ik veeg er haar wangetjes mee schoon. Zij laat gewillig begaan, terwijl de weerzin in mij opwelt die ik voelde toen anderen dit vroeger deden met mij. De weeë geur van speeksel die nog verbazend lang bleef hangen in je neus. " Dèr !", heb ik de neiging te zeggen als ik klaar ben, zoals mijn verzorgster destijds.

Dochter maakt zich van mijn hand los als ze haar juffrouw ziet. Zwaait nog eens, traag en afwezig, al opgenomen in veelkleurige konterfeitsels van vingerverf en plasticine. Omstuwd door Turkse moeders haast ik mij weg. Ter hoogte van het piratenschip pikt een duif met grote gulzigheid in een vuile homp brood. Een meisje van een jaar of zeven staat daar bleek en spichtig naar te kijken. Ik voel iets dat op compassie lijkt, omdat zij slechts twee ogen heeft die al zo kwetsbaar lijken - en zoveel wereld nog om in zich op te nemen.

* Met dank aan Paul de Wispelaere.

jp.mulders@skynet.be

KIM & LECTRR

www.kimkrampen.be

www.lectrr.be

HET SPIEGELEND EVENBEELD - SIMON VINKENOOG

Wat is leven? Ogen die elkaar niet zien,
hout op hout de woede van het lichaam,
draaiend in het cirucusspel van heden.

Het is een straatnaam aan een huis,
de ogen rode tekens aan een voorhoofd,
terend op de gedachte aan gisteren:

'Ik loop in zoveel duisternis
dat ik blind ben van vragen.
's Nachts de koele mist van de liefde
bij dag de godsdienst van het ademhalen'.

Terend op een wanhoop die morgen is:
alleen met anderen die alleen zijn,
samen met de eigen stem, die niet klinkt
in een wankel en vermoeid bestaan
waar geen geluid meer doordringt.

En ik die dit leven niet ken
ik, een toerist in eigen land,
vreemde voeding in mijn cellen,
vreemde rook in mijn mond.

Ik loop langs alle wegen die mij dragen
en vraag, maar kan niet meer vragen,
Geef mij het einde, zodat ik mijzelf herken.


uit: 'Spiegelschrift', 1962.

PIE JESU - GABRIEL FAURÉ - CECILIA BARTOLI

ONDANKS IEDEREEN - JEAN-PAUL MULDERS

Donker. Dak- en roofingwerken. Kruisen op gotische kapellen. Verkeerslichten, uitlaatgassen. De stank van levensdrift die verschaald is. Koud, en toch al een zweem van de lente.

Een beenhouwerij bij nacht, boomstammetjes en Brugse kop in allerijl in koelkamers ondergebracht. Autobanden roffelen over kasseien. Michelin Vredestein Continental. Huizen die leegstaan, vergeelde kranten tegen dode vensters toeteren oude sensatie. Graffiti en automobielen, altijd maar automobielen. Soms ook een eeuwenoude boom, die het allemaal heeft zien veranderen. Pleintjes en parken en een verloren condoom. De punt van mijn schoen. De grafgeur van keldergaten. Plaatsen waar ik gewerkt hebt. Appartementsgebouwen met brutale poorten. Stickers die dreigen met takelwagens. Geknars van een tram in de rails in de verte. Auto's die optrekken, bussen die remmen. Zwarte mannen in parka met witte tanden. Meisjes met mutsen. Tafels van formica in een café. Theelichtjes, de valse. Elektries fake kaarsengeflakker. De Coninck, eigenzinnig lekker.

Een appartementsgebouw dat luistert naar de naam Milano. Steriel ingelijst een spannende tijding : Alle documenten voorzien in artikel 75 8 Par. 2 B.W. alsook de akte van benoeming van de syndicus kunnen op iedere werkdag geraadpleegd worden tussen 9 en 12u.

Tegen een raam, een gedicht van Herman de Coninck. Criel op de bel, Uyttersprot Veerle, Stinckens & zonen. Appartementsgebouw Firenze en Sienna. DAS verzekeringen, een meisje met een tongtattoo. Auto's met nummerplaten. FUC en CAC en JAA. Dunne gedachten.

Tandarts Flipkens LTH. Pinoccio, belegde broodjes en snacks. Decabooter te heten, het zal je maar overkomen. Een man haalt een fiets uit een gang. Op de achtergrond een vrouw met zwart haar, nagloeiend. Een vulgaire oogopslag, een legging die te hard spant. Een sigaret waarin vuur wordt gezogen.

Mijn stappen die hol weerklinken op het trottoir, als misplaatst geschater. Een fiets met springveren en een lederen zadel, gemaakt om een kont te ondersteunen, de kont van een mens met - meer dan waarschijnlijk - halve maantjes in zijn vingernagels. De onontkoombaarheid daarvan.

Een rusthuis met bedden en driehoekjes waaraan zieken zich kunnen optrekken. Kruisen boven deuren, zelfs een palmtakje. De weeë sfeer van vanillepudding, met pollepels over metallieke meubelen gekwakt. Huizen met tegels die glimmen. Fitness, de eerste maand gratis. Groene venstertjes, in lood gevat. Ik wou dat ik de Sint was, die door de schoorsteen komt.

Een zebrapad met auto's die niet wachten. Een speelpleintje na de deportatie. Een schommel waarop ik ga zitten zonder dochter, die ergens ligt te slapen. Het kriebelt in mijn buikje, papa. Altijd weer allerlei gedachten. Hier blijf ik aan de lijn. Gelieve uw hondenpoep zelf op te ruimen.

Moyaert, schoonheidsinstituut. Zeven dwergen uit Sneeuwwitje, achter vuile vensters tijgen zij naar het werk. Nog meer appartementen, verlicht door spaar- en neonlampen. Krijsende tegels en travertin. Schotelantennes en bellen, Tim en Charlene, Arne, Ester en Lesley. Niet te lang blijven hangen, denk aan Ronald Janssen.

Mc Donald's JBC Delhaize Vandenborre, de alomtegenwoordige bastoon van deze dagen. En altijd getoeter, waar moeten die mensen zo dringend zijn ? Een quad met bijbehorend heerschap. Zwart leer en Turkse gedachten. Traliewerken. App te huur gr living keuken twee sl k badkamer 105 m2 kelder kamer living aan zonnekant 4e verdiep vrij vanaf 1 april. Géén huisdieren s.v.p.

Een hond achter een haagje, wachtend tot ik vlakbij ben om te blaffen. Ik schrik mij een beroerte. NEE geen reclamedrukwerk NEE geen regionale pers. Een werfkeet, ramen die zijn afgeschilferd. Stemmen waarvan ik niet weet wat ze zeggen en gelach, van Chinese mensen. Accountantkantoor VOET Ph. BVBA. De VIP-school steunt Haïti. Gauloises Lotto en Dag Allemaal. Pita Kip Kebab BMW Ford en Volkswagen. Kia en KBC. Een sticker op een auto : al mijn achtste Toyota !

En mensen, altijd weer mensen, somtijds jong, somtijds ouder, soms zwaarlijvig en soms rank. De stank van oude vuilniszakken. Schoon Gent iedereen content. Keukenluchtjes van erwtjes en aardappelen, gestoofd in uitjes, met jus van dieren die ik niet persoonlijk heb gekend. EUROFRIET. INTERBETON. MEGACLICHE.

Gevels waarachter mensen wonen, onbekende, altijd nieuwe. Altijd nieuwe mensen tot je ervan duizelt.

En altijd alleen, ondanks alles. Ondanks iedereen.

jp.mulders@skynet.be