WAAROVER IK PRAAT ALS IK OVER HARDLOPEN PRAAT - HARUKI MURAKAMI - ROMAN

Toen Haruki Murakami (59) zijn derde boek opstuurde naar een gezaghebbend Japans literair tijdschrift, kreeg hij de boodschap terug dat de redactie zocht naar iets wat meer 'mainstream' was. In Nederland is zoiets nauwelijks voorstelbaar, maar in Japan staat schrijven in tradities blijkbaar hoger in aanzien dan vernieuwing.

In de rest van de wereld is Murakami inmiddels uitgegroeid tot een cultschrijver voor de massa. Dat lijkt met elkaar in tegenspraak; hij is ook de enige zo ongeveer die 'cult' met grote oplages weet te combineren. In willekeurig welke Europese hoofdstad je ook een boekwinkel binnenstapt, overal liggen zijn romans in grote stapels op prominente plaatsen.

Het imago van Murakami als ongenaakbare schrijver met mythische status lijkt subtiel opgebouwd te zijn. Interviews geeft hij zelden tot nooit. Maar nu is een openhartig nieuw boek van hem verschenen: Waarover ik praat als ik over hardlopen praat. 'Ik zie dit boek als een soort memoires,' schrijft hij achterin.

Het zijn de aanstekelijke memoires van een hardlopende schrijver. Zijn boeken lopen hard, maar Murakami zelf ook. Hij heeft inmiddels meer dan 25 marathons gelopen en ook aan triatlons nam hij deel. Uitgebreid gaat hij in op de voorbereidingen en ontberingen, het grote genot versus de pijntjes, en de eenzaamheid van de langeafstandsloper. Dat laatste vooral in een hoofdstuk over zijn deelname aan een loop over honderd kilometer.

Uiteraard gaat hij ook in op de relatie tussen schrijven en hardlopen. Gechargeerd kun je zeggen dat hij het een doet om het ander te kunnen doen, en dat geldt dan over en weer voor lopen en schrijven. De overeenkomst tussen beide bezigheden is de eenzaamheid. Een paar keer benadrukt Murakami dat hij geen talent heeft voor sociaal gedrag. Daar heeft hij zich toe moeten dwingen.

Op dit soort momenten herkent de lezer van deze memoires menig personage uit Murakami's romans, die zich vaak door de wereld van het boek bewegen alsof ze er niet bijhoren.

Prachtig is het moment waarop hij besluit romans te schrijven: toen de eerste slagman van Murakami's favoriete honkbalteam na een honkslag zonder moeite het tweede honk wist te bereiken. 'Echt ambitie om schrijver te worden had ik niet,' voegt hij daaraan toe. Zou het?

Pas dan realiseer je je dat je dit boek, hoe waarheidsgetrouw het waarschijnlijk ook is, gerust als een roman kunt lezen. Voor wie de mythe in stand wil houden. (THEO HAKKERT - HetPAROOL)

Lees hier een interview met Murakami over hardlopen op de website van Der Spiegel (in het Engels).