NIEUWS     VERKEER      CULTUUR      WEER     SPORT     CONTACT         

zondag 23 januari 2011

HET BOEK SAIDA - SAIDA BOUJDAINE - TOM NAEGELS

De titel van dit boek is niet toevallig gekozen. 'Het boek Saida' verwijst immers naar 'Het boek Job' uit de Bijbel, het relaas van Job die door God zwaar op de proef werd gesteld.

De symbolische rol van Job wordt in 'Het boek Saida' vertolkt door Saida Boujdaine. Op vierjarige leeftijd verliet zij samen met haar ouders en haar 10 andere broers en zussen het Marokkaanse Larache om in Antwerpen een nieuw leven op te bouwen. Nu, zesentwintig jaar later, vertelt Saida ons door de bril van ghostwriter Tom Naegels haar harde levensverhaal.

Alsof het thuisloos opgroeien tussen twee culturen en de zelfmoord van haar broer Addellah nog niet erg genoeg was, begon Saida’s Jobiaanse lijdensweg pas echt toen ze uitgehuwelijkt werd aan Fouad, een Marokkaan die psychologie had gestudeerd in de Verenigde Staten. Van liefde was er bij Saida nooit sprake, wel van harde dwang vanwege haar familie: 'In 1994 ben ik getrouwd met Fouad, een verre neef van mijn vader, een man die nooit mijn man geweest is behalve op papier, een man die enkel mijn Belgische paspoort begeerde en die mij inruilde voor mijn nicht, eveneens een Belgische, zodra ik ons huwelijk liet vernietigen.' Nadat ze letterlijk en figuurlijk murw geslagen was door haar familie, besloot Saida toch maar wenend in het huwelijk te treden als de minst erge van twee kwalen.

Ze weigert echter om haar gedwongen lot te aanvaarden, en dankzij haar moed en doorzettingsvermogen lukt het haar om geen enkele seconde met haar liefdeloze echtgenoot te moeten samenleven. Meer zelfs, stap voor stap slaagt Saida er in om de ogen van haar halsstarrige familie te openen en hen te laten inzien wat de ware bedoelingen van Fouad zijn. Enkel haar vader valt uit de toon en trekt openlijk de kaart van Fouad: 'Mijn eigen vader gaat naar de rechter om tegen zijn eigen dochter te procederen, ten voordele van een verre neef van wie de rest van de familie inziet dat hij een profiteur, een bedrieger en een leugenaar is.'

Het licht aan het einde van de tunnel wordt helemaal bereikt als Saida via wat ze zelf 'positieve discriminatie in de puurste vorm' noemt, een baantje krijgt bij de voormalige Antwerpse schepen van Cultuur, Eric Anthonis. Intussen zit Philip Heylen op die stoel, maar Saida is nog steeds de stralende ontvangstbediende op het Antwerpse cultuurkabinet. Met de verlossende woorden 'En toen was alles in orde' zet Saida tenslotte een definitief punt achter haar lijdensweg.

Bij momenten is 'Het boek Saida' ronduit schokkend – zoals wanneer Saida vertelt hoe haar broer Amir haar afranselt met het hout van een ingebeukte deur – maar vaker nog raak je vervuld van bewondering voor deze sterke, jonge vrouw. Saida is ondanks haar ontij niet verbitterd geworden. Ze verwijt niemand iets en loopt over van levenslust en liefde. Zo zijn haar broers die haar met geweld wilden verplichten om te trouwen nu haar beste vrienden. Dit boek is geen afrekening met een familie of een cultuur, maar wel een haarfijne ontleding van de moeilijkheden waarmee een Marokkaans gezin geconfronteerd wordt bij hun poging om zich in een andere cultuur te integreren.

Net daardoor is 'Het boek Saida' geen klaagzang geworden, maar wel een ontroerend en bij momenten zelfs grappig boek dat je blik op onze multiculturele samenleving verruimt. Al is en blijft dit natuurlijk vooral het persoonlijke verhaal van Saida en niet dat van de hele Islamitische gemeenschap. Maar toch: Saida Boujdaine heeft met haar eerlijk verhaal een gezicht gegeven aan alle onbekende vrouwen ter wereld die momenteel nog het pijnlijke slachtoffer van uithuwelijking zijn. Erwin Tommissen (Cutting Edge)


2 opmerkingen:

Anoniem zei

prachtig verwoord! we gaan dit boek bespreken met de leesclub, dus commentaar is welkom!

Dori Vanoppen zei

Saïda is een vlot geschreven boek dat je direct meeneemt in het leven van de hoofdpersonage. De vloeiende schrijfstijl maakt het lezen gemakkelijk, terwijl het verhaal van Saïda, subtiel en meeslepend, diepgaande thema's aanraakt. Een aangename leeservaring met een verhaal dat blijft resoneren