HET DINER - HERMAN KOCH - ROMAN

In 'Het diner' (Anthos), de nieuwe Herman Koch (als u 'm niet kent van zijn vorige boeken, dan misschien wel van 'Jiskefet'), zitten we driehonderd bladzijden lang gevangen in een niet nader genoemd Nederlands restaurant. Het gezelschap: de verteller, samen met zijn vrouw, zijn broer (die onhoudbaar op weg is om bij de volgende verkiezingen de nieuwe minister-president van Nederland te worden) en zijn schoonzus.

Er wordt gedineerd onder hoogspanning: de vier zijn samen om te praten over hun kinderen - beide echtparen hebben een zoon van vijftien. Die hebben de dood van een dakloze op hun geweten, maar over meer dan wat vage beelden van een bewakingscamera beschikken de speurders niet.

De ouders zijn wél op de hoogte, en terwijl Koch zich amuseert met een ingenieus gecomponeerde plot, wordt zijn verteller door de ene na de andere indringende vraag bezocht. Moeten de twee echtparen alles toedekken, of hun zonen gaan aangeven? Zijn ze zelf, als ouders, verantwoordelijk? In hoeverre is agressie genetisch bepaald? En is dit dan de onherroepelijke versplintering van Het Gelukkige Gezin?

Zware kost, zeer zeker, maar ook de satiricus Koch is er nog: in hilarische passages rekent hij cassant af met de hypocriete uitwasjes waar chique restaurants in gespecialiseerd zijn, en terloops ondergraaft hij ook de lamlendige schone schijn waarachter toppolitici zich verbergen. Maar het beladen onderwerp verdwijnt nooit van de pagina's: er valt wat te grinniken, maar het is lachen met de handrem op.

Dat dit boek een pageturner is waar je desnoods een nachtje slaap voor laat, is te danken aan het thrillerachtige opzet en de intelligent geïnstalleerde spanningsboog. Dat het tot verhit nadenken aanzet, aan de zorgvuldig gewogen morele dilemma's die de auteur opwerpt. En dat dit een boek is dat je méédraagt, eentje dat nerveus blijft rondwandelen in je hoofd, is te danken aan dat unheimliche sfeertje dat Koch in zijn zinnen gezogen heeft. De doorlopende suggestie van geweld en de alomtegenwoordigheid van angst als motor voor de hele poppenkast maken dat je je als lezer hoogst oncomfortabel gaat voelen. Zoals in het echte leven, quoi. Herman Koch heeft een huiveringwekkend goed boek geschreven. (jm - HUMO)

Een schitterend boek, een prima roman, een aanrader!