Als de gepensioneerde Walt Kowalski iets ziet wat hem niet bevalt - en er is heel veel in de wereld dat hem niet bevalt - komt er een ingehouden gegrom uit zijn binnenste, als een valse waakhond die op het moment wacht dat hij van de ketting mag. Hij heeft veel meegemaakt en we geloven hem onmiddellijk, want Walt Kowalski wordt gespeeld door de 78-jarige Clint Eastwood, die uit alle rollen uit zijn vijftigjarige acteercarrière wel iets meeneemt naar dit portret van een Koreaveteraan, arbeider van een Fordfabriek en recente weduwnaar.
Zoals Walt Kowalski daar op zijn eigen veranda, door de spleten van zijn ogen naar het verval van de buurt zit te kijken, naar de gazons die niet meer onderhouden worden, de afbladderende verf bij de buren en de jeugdbendes die door zijn straat cruisen, alsof hij er niet zit, zou je kunnen denken dat hij Dirty Harry is, of één van die vele andere ijzervreters uit zijn cv die hun Magnum hebben ingeruild voor een mager pensioentje.
Van zijn familie hoeft hij het niet te hebben; hij heeft slecht contact met zijn zonen en hij vermoedt dat zijn schoondochter achter zijn huis aanzit. In zijn garage staat het enige waar hij nog waarde aan hecht. Het is een Ford Gran Torino uit 1972, die hij zelf nog heeft gebouwd in de fabriek, een glanzend symbool van vervlogen dagen.
De oude buren van Walt zijn allang verdwenen en hij woont nu temidden van de Hmong, een kleine minderheid uit de heuvels van Laos, die tijdens de Vietnamoorlog de kant van de Amerikanen kozen en na de oorlog moesten vluchten. Maar dat soort historische nuances lijken Walt niet te interesseren. In zijn bittere wereldbeeld is er slechts ruimte voor gooks (spleetogen); daar moet worden bij gezegd dat geen enkele groep er goed van afkomt bij Walt.
Eastwood heeft aangekondigd dat Walt zijn laatste rol is en je krijgt de indruk dat hij deze rol heeft gekozen omdat hij samen met Walt afscheid kan nemen van veel rollen die hij heeft gespeeld. De woedende ijzervreter wordt langzaam geraakt door de gebeurtenissen om hem heen als hij kennis maakt met een broer en zus (Bee Vang en Abney Her) die naast hem komen wonen. Hij ziet hoe de jongen onder druk komt te staan om tot een bende toe te treden en hoe de jonge vrouw wordt lastiggevallen door weer een andere bende. Hij grijpt in en wordt, tegen zijn wil een held in de buurt.
Eastwood, die zichzelf hier regisseerde in zijn bekende sobere en effectieve stijl, maakt er geen makkelijke sentimentele transformatie van. Zijn Walt blijft een weerbarstig karakter die weliswaar een oorlogstrauma meedraagt, maar dit wordt nergens als een wit konijn uit een hoed gehaald.
Net als in zijn meesterwerk Unforgiven maakt Eastwood in Gran Torino uiteindelijk een einde aan de wraakmythe, die in zoveel films verlossing brengt. Alles lijkt te worden opgezet voor een finale afrekening van de veteraan met de jongens die zijn buurt en zijn nieuwe vrienden terroriseren, en niet te vergeten voortdurend op zijn gras komen, maar de film heeft een verrassing in petto.
Geen grote, wereldschokkende ontmaskering van onze eigen bloeddorst, maar het werkt, omdat Walt wordt gespeeld door Clint, de laatste der ijzervreters en wordt geregisseerd door Eastwood, de regisseur die op zijn minst ouderwets degelijke films maakt. Als deze film een auto was, dan was het vermoedelijk een 1972 Ford Gran Torino. (Parool.nl - MARK MOORMAN)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten